Uchwała Nr XXV/121/2009 Rady Gminy Wielka Nieszawka
UCHWAŁA Nr XXV/121/2009
Rady Gminy Wielka Nieszawka z dnia 13 lutego 2009 roku
w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2009 rok
Na podstawie art. 41 ust. 2 i 5 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz.U. z 2007 r. Nr 70 , poz. 473, Nr 115, poz. 793 i Nr 176, poz. 1238 )
uchwala się, co następuje:
§1. Przyjąć Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2009 rok w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały.
§2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Wielka Nieszawka.
§3. Traci moc uchwała Nr XVII/66/2008 Rady Gminy Wielka Nieszawka dnia 31 stycznia 2008 roku w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2008 rok.
§4. Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
Przewodniczący Rady Gminy
(-) Bronisław Krywionek
Załącznik do uchwały Nr XXV/121/2009
Rady Gminy Wielka Nieszawka z dnia 13 lutego 2009 roku
Gminny Program Profilaktyki
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
na rok 2009
Wprowadzenie
Problemy wynikające z picia alkoholu, używania narkotyków oraz przemocy w rodzinie są w dalszym ciągu najpoważniejszymi kwestiami społecznymi. Zjawiska te mają przemożny wpływ na bezpieczeństwo społeczne, stan zdrowia ludzi jak też relacje z najbliższymi.
Z problemem alkoholizmu wiążą się zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania zarówno sfery ekonomicznej, moralnej i zdrowotnej społeczeństwa. Polska w dalszym ciągu zajmuje jedno z czołowych miejsc w ilości spożywanego alkoholu w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Przeciwdziałanie wszystkim czynnikom niosącym zagrożenie leży w interesie samorządu lokalnego, dlatego bardzo ważnym elementem każdego działania jest dobrze zorganizowana działalność profilaktyczna oraz prowadząca do rozwiązania istniejących już problemów, związanych z nadużywaniem alkoholu. Podstawą do podejmowanych działań jest “ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi”. Nasz model rozwiązywania problemów alkoholowych zakłada, iż większość kompetencji, środków finansowych i zadań w tym zakresie jest zlokalizowana na poziomie samorządu gminy. Właśnie gmina, z racji dysponowania największą wiedzą o problemach swoich społeczności, a także o dostępnych zasobach mogą tym samym przedsięwziąć środki zaradcze oraz naprawcze skierowane do lokalnych społeczności. Po kilku latach funkcjonowania znowelizowanej ustawy i realizowania kolejnych programów profilaktyki nadszedł czas na zmiany ku lepszym rozwiązaniom, miejmy nadzieję bardziej skutecznym. W obecnej dobie nie zastanawiamy się już, czy warto pomagać, osobom, rodzinom z problemem alkoholowym a szczególnie dzieciom z rodzin dotkniętych chorobą alkoholową, ale jak to robić szybciej, skuteczniej, efektywniej. Pomagać to znaczy minimalizować skutki alkoholizmu, narkomanii, nikotynizmu ale pomagać to przede wszystkim zapobiegać, czyli edukować, uświadamiać, wskazywać alternatywne sposoby spędzania wolnego czasu, radzenia sobie z sytuacją trudną, konfliktową, jak skutecznie bez używek rozładować napięcie i rodzącą się agresję. Pomagać to również wspierać młodych ludzi w kształtowaniu prawidłowych postaw osobowościowych, aby nie było potrzebne “podpieranie się” substancjami uzależniającymi. Uczyć umiejętności mówienia “nie” w sytuacjach, gdy młody człowiek jest poddany presji otoczenia.
Alkoholizm, narkomania czy nikotynizm to choroba, która rozwija się latami, niepostrzeżenie. Skutki uzależnień nie ograniczają się jedynie do ograniczeń fizycznych czy psychicznej degradacji samego alkoholika, one dotykają wszystkich osób, które żyją, pracują czy przyjaźnią się z uzależnionym.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002r. Nr 147 poz. 1231 z późniejszymi zmianami).
- Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 stycznia 2001r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2001r. Nr 13, poz. 110) oraz komentarz do Rozporządzenia – Biblioteczka Reformy Nr 40, rozdział “Zapobieganie uzależnieniom przez redukcję popytu na środki psychoaktywne” pt “Poziomy profilaktyki”. Programy profilaktyczne w zreformowanej szkole.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 10, poz. 96 § 2 ust. 2)
- Ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004r. Nr 64, poz. 593 z późniejszymi zmianami)
- Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96 poz. 873)
I. DIAGNOZA
Kluczowym aktem prawnym, na podstawie którego prowadzona jest realizacja wskazanych działań jest Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, uchwalany corocznie przez Radę Gminy w Wielkiej Nieszawce (art. 4¹ ust.2).
Celem Programu jest ukazanie stanu problemów alkoholowych oraz innych uzależnień
w gminie, przedstawienie kierunków działań opartych na zadaniach określonych w wyżej wymienionej ustawie, jak również w rekomendacjach Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, określenie kryteriów efektywności tych działań, przygotowanie
i wdrożenie racjonalnych reguł ograniczenia dostępności alkoholu i kontroli lokalnego rynku sprzedaży napojów alkoholowych oraz zasad wydawania i cofania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych a także zasad finansowania programu, który należy realizować systematycznie i konsekwentnie.
Według stanu na grudzień 2008r. na terenie Gminy mamy 25 punkty sprzedaży alkoholu z czego 11 to sprzedaż z możliwością spożywania alkoholu w miejscu sprzedaży. Wobec powyższego, 1 punkt sprzedaży przypada na 165 mieszkańców . Wszystkie punkty sprzedają piwo. Napoje o zawartości do 18 % alkoholu sprzedawane są w 14 sklepach a napoje powyżej 18% zawartości alkoholu sprzedawane są w 11 punktach.
Jednocześnie uznaje się, że kluczową rolę w ograniczaniu dostępności alkoholu odgrywają:
- konsekwentny system kontroli rynku obrotu napojami alkoholowymi,
- konsekwentne egzekwowanie przepisów ustawy związanych z zakresem reklamy alkoholu,
- systematyczna edukacja sprzedawców w dziedzinie szkód związanych z piciem alkoholu przez młodzież,
- koncentracja na wszechstronnych oddziaływaniach profilaktycznych wśród dzieci i młodzieży,
- ścisła współpraca z instytucjami skupiającymi dzieci i młodzież w celu promowania aktywnego, zdrowego stylu życia.
Na terenie naszej Gminy nie działa żaden punkt konsultacyjny ani też nie działa żadna grupa samopomocowa. Mieszkańcy naszej gminy w przypadku konieczności podjęcia leczenia czy tez konieczności odbycia konsultacji kierowani są do placówek działających poza naszym terenem, w szczególności do Torunia, gdzie zawsze otrzymują niezbędną pomoc. W 2008r. dwóch mieszkańców Gminy rozpoczęło proces leczenia odwykowego, który jest kontynuowany Niestety jak wynika z rozeznania, jeszcze co najmniej 8 osób wymaga podjęcia leczenia.
II. PROFILAKTYKA
Główne kierunki działania Programu to:
1. Tworzenie warunków do trzeźwego i zdrowego stylu życia dla dzieci i młodzieży.
2. Zapewnienie dzieciom i młodzieży dostępu do programów edukacyjnych
i profilaktycznych uczących życia bez używek.
3. Wdrażanie reguł bardziej skutecznej opieki psychologicznej i socjoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży z rodzin z problemem alkoholowym.
4. Wdrażanie reguł skutecznego egzekwowania zakazu podawania i sprzedaży alkoholu osobom nieletnim.
5. Współpraca z innymi samorządami, instytucjami i organizacjami pozarządowymi.
Cele stawiane przed Programem to:
1. Zwiększenie dostępności usług terapeutycznych i edukacyjnych dla osób uzależnionych i ich rodzin.
2. Kształtowanie prawidłowych postaw normatywnych dotyczących używania środków psychoaktywnych.
3. Poszerzenie wiedzy wśród dzieci i młodzieży na temat szkodliwości zażywania środków psychoaktywnych.
4. Zmniejszanie tendencji do zachowań ryzykownych wśród młodzieży i wzmacnianie zachowań pożądanych.
5. Zwiększenie profesjonalnego przygotowania osób pracujących z młodzieżą i rodzinami, których występują destrukcyjne zachowania.
6. Promowanie postawy abstynencji jako jednej z szans kształtowania osobowości.
7. Zmniejszenie ilości i dolegliwości zaburzeń życia rodzinnego powodowanego nadużywaniem alkoholu i przemocy.
III. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH
Podstawowym zadaniem samorządu terytorialnego jest zwiększanie dostępności terapii uzależnienia od alkoholu i współuzależnienia dla mieszkańców gminy. Dostępność profesjonalnej i efektywnej terapii warunkuje skuteczność jakichkolwiek działań podejmowanych na rzecz osób z problemem alkoholowym i członków ich rodzin . Na terenie naszej gminy nie działa żadna placówka lecznictwa odwykowego jednak dla umożliwienia rozwiązywania problemów alkoholowych poprzez lecznictwo, gmina współpracuje
z ośrodkami na terenie powiatu toruńskiego , radziejowskiego oraz świeckiego gdzie nasi mieszkańcy mogą korzystać z opieki . Na mocy art.21 ust.1 ustawy , leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu odbywa się w zakładach lecznictwa odwykowego a od osób uzależnionych od alkoholu nie pobiera się opłat za świadczenia w zakresie terapii uzależnienia od alkoholu ( art.21 ust.3 ustawy ).
W związku z powyższym w celu realizacji zadań określonych w Programie przyjmuje się poniższe formy i sposoby realizacji:
- Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych
1. 1. Dofinansowanie psychoterapii rodzinnej i indywidualnej oraz kosztów przejazdu do ośrodka leczenia od alkoholu dla osób, które tego wymagają.
1. 2. Sfinansowanie działalności Punktu Konsultacyjnego dla osób Uzależnionych i ich Rodzin.
a) prowadzenie poradnictwa indywidualnego w zakresie pomocy osobom uzależnionym od alkoholu;
b) motywowanie osób do podjęcia leczenia odwykowego oraz informowanie
o możliwości podjęcia terapii;
c) prowadzenie pracy edukacyjnej w zakresie poprawienia funkcjonowania społecznego i rodzinnego osób uzależnionych od alkoholu;
d) prowadzenie pracy edukacyjnej i wspierającej dla osób współuzależnionych;
e) wyposażenie Punktu Konsultacyjnego;
f) upowszechnianie materiałów informacyjnych o chorobie alkoholowej i narkotykowej.
g) stała współpraca z Policją, Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Sądem – Wydziałem Rodzinnym i Nieletnich i szkołami w celu podnoszenia skuteczności podejmowanych działań.
Zadania realizowane będą systematycznie w ciągu całego roku bądź według aktualnych potrzeb.
WSKAŹNIKI:
- liczba osób objętych programem psychoterapii;
- liczba osób korzystających z porad indywidualnych w zakresie problemu uzależnienia
i współuzależnienia; - liczba osób korzystających z pomocy w ramach grup wsparcia i grup edukacyjnych;
- koszty leczenia i rehabilitacji oraz pomocy psychologicznej i prawnej;
- koszty poradnictwa indywidualnego i grup wsparcia.
2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą.
2. 1. Zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego:
a) przyjmowanie zgłoszeń w przypadkach wystąpienia problemu nadużywania alkoholu powodującego rozkład życia rodzinnego, demoralizacja nieletnich, zakłócanie spokoju i porządku publicznego.
b) prowadzenie rozmów motywująco-interwencyjnych z osobami, co do których wpłynęło zgłoszenie.
c) kierowanie na badanie przez biegłych, w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego, osób nie wyrażających woli poddania się dobrowolnie leczeniu odwykowemu, a wobec których, wstępne czynności uzasadniają kontynuowanie postępowania.
d) przygotowanie dokumentacji związanej z postępowaniem sądowym.
e) składanie wniosków o wszczęcie postępowania do nałożenia obowiązku leczenia odwykowego do Sądu Rejonowego.
Za realizację procedury podejmowania czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowanie wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu odpowiada Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Terminy realizacji – systematycznie według zgłoszeń.
2. 2. Pomoc osobom współuzależnionym oraz przeciwdziałanie przemocy w rodzinie:
a) prowadzenie rozmów edukacyjnych (na terenie punktu konsultacyjnego) dla osób współuzależnionych;
b) prowadzenie indywidualnego poradnictwa dla osób dotkniętych przemocą
w rodzinie;
c) prowadzenie działalności edukacyjnej poprzez szkoły.
Wykonawcami będą osoby profesjonalnie przygotowane do realizacji w/w zadań – na podstawie zlecenia realizacji zadania przez Wójta Gminy Wielka Nieszawka, a także członkowie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
2. 3. Pomoc dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym.
a) dofinansowanie obozów socjoterapeutycznych i innych form wypoczynku dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym;
b) dofinansowanie szkoleń i kursów dla pedagogów i nauczycieli
w zakresie prowadzenie zajęć profilaktycznych.
Wykonanie tej części zadania będzie realizowane poprzez zlecanie realizacji zadania przez Wójta Gminy Wielka Nieszawka, ogłaszanie konkursów na dotacje, zlecanie osobom profesjonalnie przygotowanym, praca członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
WSKAŹNIKI:
- liczba osób zgłoszonych do procedury obowiązku leczenia odwykowego;
- liczba wniosków skierowanych do Sądu Rejonowego;
- liczba osób zmotywowanych przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych do podjęcia leczenia odwykowego dobrowolnie;
- liczba osób korzystających z indywidualnych porad w zakresie współuzależnienia
i przemocy w rodzinie; - koszty szkoleń;
- liczba dzieci uczestnicząca w programach profilaktycznych.
3. Prowadzenie działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć o charakterze profilaktycznym i sportowym, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych .
3. 1. Prowadzenie na terenie szkół programów profilaktycznych dla dzieci, młodzieży i rodziców posiadających opracowane standardy jakości programów profilaktycznych.
3. 2. Dofinansowanie imprez i spektakli profilaktycznych.
3. 3. Organizowanie i finansowanie szkoleń dla nauczycieli i pedagogów w zakresie prowadzenia działań profilaktycznych.
3. 4. Organizowanie działań integrujących psychoprofilaktykę z aktywnością sportową poprzez prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych dla dzieci
i młodzieży
3. 5. Wspieranie programów i przedsięwzięć profilaktycznych i promujących zdrowy styl życia skierowanych do grup młodzieży w placówkach pracujących na rzecz dzieci i młodzieży.
3. 6. Edukacja publiczna w zakresie problematyki alkoholowej,
a) przeprowadzenie konkursu plastycznego poświęconego profilaktyce uzależnień oraz konkursu na napisanie bajki terapeutycznej;
b) współorganizowanie Dnia Dziecka;
c) dofinansowanie zakupu materiałów edukacyjnych o tematyce profilaktyki uzależnień dla Gminnej Biblioteki Publicznej oraz bibliotek szkolnych;
d) inicjowanie działań na rzecz częstszego podejmowania interwencji przez funkcjonariuszy policji w sytuacji spożywania napojów alkoholowych w miejscach publicznych;
e) szkolenia z zakresu przestrzegania przepisów prawa dotyczących sprzedaży i podawania napojów alkoholowych (dla sprzedawców napojów alkoholowych).
Realizacja tego zadania odbywać się będzie poprzez zlecanie zadań przez Wójta Gminy Wielka Nieszawka, ogłaszanie konkursów na dotacje, poprzez pracę członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
WSKAŹNIKI:
- liczba uczniów uczestniczących w psychoprofilaktycznych programach z aktywnością sportową;
- liczba uczniów korzystających z form pozalekcyjnej działalności w alternatywnych formach;
- liczba rodziców uczestniczących w programach profilaktycznych;
- liczba nauczycieli i pedagogów uczestniczących w szkoleniach i kursach z zakresu działań profilaktycznych dla dzieci, młodzieży i rodziców;
- liczba publikacji;
- koszty programów profilaktycznych, szkoleń, działań alternatywnych;
- liczba miejsc, gdzie młodzież może spędzać wolny czas.
4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych
- Wspieranie działalności instytucji, stowarzyszeń i organizacji zajmującymi się statutowo profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych.
- Współpraca z organizacjami zajmującymi się innymi uzależnieniami.
IV.OGRANICZENIE DOSTĘPNOŚCI ALKOHOLU
Dla lepszego radzenia sobie z problemami alkoholowymi potrzebne są zorganizowane działania prowadzone na szczeblu Gminy lub wsi . Ograniczenie czynników wpływających na wzrost zagrożeń związanych z piciem napojów alkoholowych będzie osiągane przez odpowiednie kształtowanie zasad dostępności alkoholu na terenie Gminy Wielka Nieszawka. Corocznie Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przeprowadza kontrole punktów sprzedaży alkoholu na terenie Gminy pod kątem przestrzegania zasad sprzedaży i podawania alkoholu zawartych zarówno w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi jak i w Gminnym Programie. Przeprowadzanie kontroli konieczne jest dla ujawnienia nieprawidłowości i w razie ich stwierdzenia odebrania zezwolenia nieuczciwym przedsiębiorcom. Z kontroli osoby upoważnione składają sprawozdanie z wnioskami Wójtowi Gminy Wielka Nieszawka, Każdy przedsiębiorca otrzymujący zezwolenie każdorazowo będzie pouczany o konieczności przestrzegania obowiązujących zasad obrotu alkoholem.
1. Gmina realizująca zadania wynikające z ustawy o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi dążyć będzie do ograniczania dostępności alkoholu .
2. Ograniczanie dostępności alkoholu następować będzie w szczególności poprzez bezwzględne przestrzeganie wyznaczonej uchwałą Rady Gminy liczby punktów sprzedaży napojów alkoholowych , zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży oraz zasad usytuowania miejsc sprzedaży napojów alkoholowych na terenie Gminy .
V. ZADANIA FINANSOWANE W RAMACH REALIZACJI GMINNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH
1. W celu optymalnego wykorzystania środków finansowych pozyskiwanych z opłat za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych środki te powinny być przeznaczone na finansowanie zadań odpowiadających intencjom ustawy o wychowaniu
w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz postanowieniom niniejszego programu a w szczególności na finansowanie :
1. 1. organizacji wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży, podczas którego realizowane są programy z zakresu profilaktyki uzależnień;
1. 2. działań profilaktycznych polegających na organizowaniu dla społeczności lokalnej imprez profilaktycznych o charakterze kulturalnym, sportowym, w szczególności dla dzieci i młodzieży;
1. 3. udział w kampaniach z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych zarówno o zasięgu lokalnym jak i ogólnokrajowym.
VI. ZASADY WYNAGRADZANIA CZŁONKÓW GMINNEJ KOMISJI ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH
W ramach realizacji Gminnego Programu, członkowie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, za udział w pracach Komisji otrzymują wynagrodzenie w kwocie 180,00-zł. (brutto) za każde posiedzenie Komisji, nie więcej jednak niż 180,00-zł (brutto) miesięcznie.Przewodniczący Rady Gminy
(-) Bronisław Krywionek
Uzasadnienie do uchwały Nr XXV/121/2009 Rady Gminy Wielka Nieszawka
z dnia 13 lutego 2009 roku
Zgodnie z art.41 ust.2 I 5 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi kluczowym aktem prawnym , na podstawie którego prowadzona jest realizacja wskazanych działań jest gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, uchwalany corocznie przez Radę Gminy .
Zadania ujęte w gminnym programie są inicjowane prze gminną komisję rozwiązywania problemów alkoholowych , powołaną przez Wójta gminy, która czuwa nad realizacją gminnego programu i koordynuje realizację poszczególnych zadań i projektów.
W związku z powyższym gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych w gminie Wielka Nieszawka przedkłada Radzie Gminy przygotowany przez siebie Program na 2009 r., którego założeniem jest prowadzenie działań zmierzających do poprawy sytuacji osób i rodzin w których występuje problem uzależnienia.
Przewodniczący Rady Gminy
(-) Bronisław Krywionek